CÔNG TY CỔ PHẦN KHUYẾT CHỨC DANH TÔNG GIÁM ĐỐC - QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VÀ GIẢI PHÁP
Câu hỏi: Xin chào luật sư, tôi phụ trách nhân sự 1 công ty cổ phần, vừa rồi Tổng giám đốc công ty tôi đã bị miễn nhiệm nên vị trí này đang bị khuyết. Chúng tôi đang gấp rút tuyển dụng, nhưng nếu không tuyển được, mà vị trí này bị khuyết thì công ty có bị xử phạt gì không, hay chúng tôi cần có những giải pháp nào để hoạt động công ty tuân thủ pháp luật Việt Nam?
Cảm ơn luật sư!
Trả lời:
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn về cho Công ty Luật TNHH Nguyễn Nga và Cộng sự. Về vấn đề của bạn, chúng tôi xin đưa ra ý kiến như sau:
Dựa trên thông tin bạn cung cấp, chúng tôi nhận thấy rằng loại hình Công ty của bạn là Công ty Cổ phần. Theo đó, tại Điều 137 Luật doanh nghiệp năm 2020 đã quy định về Cơ cấu tổ chức quản lý Công ty cổ phần như sau:
- Trừ trường hợp pháp luật về chứng khoán có quy định khác, công ty cổ phần có quyền lựa chọn tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình sau đây:
- a) Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trường hợp công ty cổ phần có dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của công ty thì không bắt buộc phải có Ban kiểm soát;
- b) Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Trường hợp này ít nhất 20% số thành viên Hội đồng quản trị phải là thành viên độc lập và có Ủy ban kiểm toán trực thuộc Hội đồng quản trị. Cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban kiểm toán quy định tại Điều lệ công ty hoặc quy chế hoạt động của Ủy ban kiểm toán do Hội đồng quản trị ban hành.
Như vậy từ quy định trên có thể thấy rằng chức danh Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc là một chức danh quan trọng trong cơ cấu quản lý, quản trị của một công ty.
Theo Điều 162 Luật Doanh nghiệp năm 2020: “Hội đồng quản trị bổ nhiệm một thành viên Hội đồng quản trị hoặc thuê người khác làm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Giám đốc hoặc Tổng giám đốc là người điều hành công việc kinh doanh hằng ngày của công ty; chịu sự giám sát của Hội đồng quản trị; chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị và trước pháp luật về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ được giao.” Đồng thời Giám đốc hoặc Tổng giám đốc có các quyền và nghĩa vụ tại khoản 3 và khoản 4 Điều 162 Luật Doanh nghiệp 2020.
Ngoài ra đối với loại hình công ty đại chúng, doanh nghiệp nhà nước và công ty con của doanh nghiệp nhà nước thì Giám đốc hoặc Tổng giám đốc phải đáp ứng các tiêu chuẩn, điều kiện riêng biệt khác quy định chi tiết tại khoản 5 Điều 162 Luật Doanh nghiệp 2020.
Tuy nhiên, quay trở lại với câu hỏi của Quý độc giả, vậy liệu Công ty Cổ phần khuyết chức danh Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc thì có vi phạm quy định của pháp luật hay không. Đối chiếu vào quy định pháp luật về doanh nghiệp hiện hành, không có quy định nào bắt buộc là không được để trống chức danh Giám đốc hoặc Tổng giám đốc trong Công ty và không có quy định về chế tài xử phạt hành chính nào cho trường hợp trên.
Đồng thời Quý độc giả và các doanh nghiệp cần lưu ý trường hợp Giám đốc hoặc Tổng giám đốc đồng thời là người đại diện theo pháp luật của Công ty. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp là cá nhân đại diện cho doanh nghiệp thực hiện các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp, đại diện cho doanh nghiệp với tư cách người yêu cầu giải quyết việc dân sự, nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trước Trọng tài, Tòa án và các quyền, nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật. Công ty chỉ có một người đại diện theo pháp luật thì Chủ tịch Hội đồng quản trị hoặc Giám đốc hoặc Tổng giám đốc là người đại diện theo pháp luật của công ty. Đồng thời, Công ty luôn phải bảo đảm luôn có ít nhất một người đại diện theo pháp luật cư trú tại Việt Nam (Khoản 3 Điều 12 Luật doanh nghiệp 2020).
Như vậy trong trường hợp Công ty của bạn khuyết chức danh Giám đốc/Tổng giám đốc đồng thời là người đại diện theo pháp luật thì Công ty phải đảm bảo có 1 người đại diện theo pháp luật khác mang chức danh Chủ tịch Hội đồng Quản trị và người này phải cư trú ở Việt Nam.
Vì vậy trường hợp vị trí Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc đang khuyết thì khuyến nghị Quý doanh nghiệp bạn căn cứ vào tình hình thực tế nội bộ của công ty để có những giải pháp phù hợp:
- Trong thời gian tuyển dụng người vào vị trí này: tạm thời để khuyết vị trí Giám đốc/Tổng Giám đốc hoặc bổ nhiệm tạm thời Quyền Giám đốc hoặc quyền Tổng giám đốc; hoặc
- Giao thành viên Hội đồng quản trị hoặc Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm nhiệm chức danh Giám đốc hoặc Tổng Giám đốc. Tuy nhiên, riêng với loại hình Công ty đại chúng hoặc Công ty cổ phần là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết, thì chủ tịch HĐQT không được kiêm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc (Khoản 2 Điều 156 Luật doanh nghiệp 2020).
Chúc bạn và Quý doanh nghiệp lựa chọn phương án quản trị tốt nhất phù hợp với tình hình thực tiễn của công ty mình.