Bí mật kinh doanh - Vì sao phải bảo vệ?

 

Một trong những yếu tố làm nên thành công của một doanh nghiệp hay một thương hiệu đó là việc sở hữu cho riêng mình bí mật kinh doanh.

Pháp luật Việt Nam hiện hành (Điều 23 Luật sở hữu trí tuệ) định nghĩa: Bí mật kinh doanh là thông tin thu được từ hoạt động đầu tư tài chính, trí tuệ, chưa được bộc lộ và có khả năng sử dụng trong kinh doanh.

Theo đó, bí mật kinh doanh trước hết phải là những thông tin có được từ hoạt động đầu tư tài chính, trí tuệ. Thông tin là tin, dữ liệu được chứa đựng trong văn bản, hồ sơ, tài liệu có sẵn, tồn tại dưới dạng bản viết, bản in, bản điện tử, tranh, ảnh, bản vẽ, băng, đĩa, bản ghi hình, ghi âm hoặc các dạng khác do cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp tạo ra. Tuy nhiên không phải bất kỳ thông tin nào cũng được coi là “bí mật kinh doanh” mà chỉ những thông tin có được từ hoạt động đầu tư tài chính, trí tuệ đồng thời phải chưa được bộc lộ và có khả năng sử dụng trong kinh doanh mới đầy đủ tiêu chí để trở thành bí mật kinh doanh.

Bí mật kinh doanh có tác dụng to lớn, giúp cho doanh nhân, doanh nghiệp tạo lợi thế trong kinh doanh, sản xuất, gây ấn tượng với khách hàng từ đó thu lại lợi nhuận. Vì đấy chính là sản phẩm của trí tuệ và, đồng thời để tránh sự xâm phạm bí mật kinh doanh của các đối thủ khác, các doanh nhân, doanh nghiệp phải nắm rõ quy định pháp luật về điều kiện bảo hộ đồng thời xây dựng biện pháp/phương thức hữu hiệu để bảo vệ bí mật kinh doanh.

Tại Điều 84 Luật sở hữu trí tuệ Việt Nam về điều kiện chung đối với bí mật kinh doanh được bảo hộ như sau:

“Bí mật kinh doanh được bảo hộ nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:

1. Không phải là hiểu biết thông thường và không dễ dàng có được;

2. Khi được sử dụng trong kinh doanh sẽ tạo cho người nắm giữ bí mật kinh doanh lợi thế so với người không nắm giữ hoặc không sử dụng bí mật kinh doanh đó;

3. Được chủ sở hữu bảo mật bằng các biện pháp cần thiết để bí mật kinh doanh đó không bị bộc lộ và không dễ dàng tiếp cận được.”

Như vậy, pháp luật về sở hữu trí tuệ hiện đã quy định thế nào là bí mật kinh doanh và điều kiện để bảo hộ nó, nhưng không quy định cách thức chi tiết và hành động cần làm để bảo vệ bí mật kinh doanh. Công bằng mà nói, chúng ta không thể mong đợi điều này, tương tự như áp dụng một công thức để giải mọi bài toán. Bởi không có doanh nghiệp nào giống nhau, bí mật kinh doanh vì thế cũng muôn hình vạn trạng.

Hơn ai hết, các doanh nhân hiểu rõ tầm quan trọng của bí mật kinh doanh đối với doanh nghiệp mình, nên cần tạo ra cơ chế bảo đảm an toàn cho nó, như ký kết thỏa thuận bảo mật với nhân viên, áp dụng công nghệ để lưu giữ và bảo vệ bí mật kinh doanh,...