Thu hồi Nợ Doanh Nghiệp (Phần 2)
By N2LAW
27/05/2025
Phần 2: Giá Trị Thực Tiễn Của Việc Yêu Cầu Mở Thủ Tục Phá Sản
1. Yêu cầu tòa án mở thủ tục phá sản không chỉ là biện pháp pháp lý, mà còn là đòn tâm lý
Theo quy định của Luật Phá sản 2014, khi một doanh nghiệp có khoản nợ không thanh toán quá 3 tháng kể từ ngày đến hạn, thì chủ nợ có quyền nộp đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản tại Tòa án có thẩm quyền. Đây là công cụ pháp lý rõ ràng, mang tính cưỡng chế cao, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ nợ.
Không giống như quá trình thương lượng – vốn là sự thỏa thuận tự nguyện giữa các bên – việc mở thủ tục phá sản có sức nặng pháp lý cao hơn khi đặt doanh nghiệp con nợ vào tình thế bị giám sát bởi Tòa án và các cơ quan tiến hành tố tụng, đe doạ nguy cơ chấm dứt sự tồn tại của doanh nghiệp.
Mặc dù cũng là một con đường giải quyết thu hồi nợ thông qua Toà án, tuy nhiên, điểm khác so với phương án khởi kiện dân sự đòi tài sản đó là:
✅Việc yêu cầu mở thủ tục phá sản không chỉ là một biện pháp tố tụng mà còn là đòn áp lực cực lớn về tâm lý và uy tín đối với doanh nghiệp con nợ, bởi vì: Tòa án công khai thông tin phá sản: Bao gồm Thông báo thụ lý đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản, Quyết định mở thủ tục phá sản, Danh sách chủ nợ, Quyết định tuyên bố doanh nghiệp phá sản…, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín thương mại và khả năng tiếp cận đối tác, tín dụng, vốn của doanh nghiệp con nợ. Từ đó họ thường có xu hướng tích cực thương lượng để tránh rơi vào tình trạng trên. Đặc biệt với những doanh nghiệp con nợ có năng lực tài chính và danh tiếng trên thị trường, việc sử dụng căn cứ phá sản - đòn đánh trực tiếp vào uy tín thương mại là một phương tiện thương lượng mang lại hiệu quả tích cực.
✅ Doanh nghiệp bị kiểm soát hoạt động: Một khi thủ tục phá sản được mở, doanh nghiệp không được tự ý định đoạt tài sản mà bị giám sát chặt chẽ bởi Quản tài viên hoặc Tổ quản lý thanh lý tài sản. Điều này giúp hạn chế nguy cơ doanh nghiệp con nợ tẩu tán tài sản, tự ý ưu tiên thanh toán cho các khoản nợ khác…
2. Thủ tục phá sản: con dao hai lưỡi
Mặc dù là một phương án mạnh, nhưng thủ tục phá sản lại khá phức tạp và còn nhiều vướng mắc, rủi ro trong thực tiễn áp dụng, đặc biệt là liên quan đến việc xác minh tình trạng mất khả năng thanh toán, thứ tự ưu tiên thanh toán và xử lý tài sản...
Thêm vào đó, việc yêu cầu mở thủ tục phá sản không đồng nghĩa với việc chủ nợ sẽ nhanh chóng thu hồi được nợ. Quá trình này có thể kéo dài qua nhiều bước xác minh, đặc biệt với các khoản nợ/ tài sản gắn với tranh chấp chưa giải quyết, doanh nghiệp con nợ không phối hợp cung cấp tài liệu, việc thương thảo giữa các chủ nợ, thời gian cho các phương án phục hồi kinh doanh…, làm tiêu tốn thời gian và chi phí, trong khi kết quả lại phụ thuộc vào tài sản còn lại của doanh nghiệp và thứ tự ưu tiên thanh toán.
